Gas cylinder भारतीय स्वयंपाक घरामध्ये गॅस सिलेंडर हा एक आवश्यक घटक बनला आहे. देशातील बहुतेक घरामध्ये स्वयंपाकासाठी याचा वापर केला जातो मात्र गेल्यावर्षी लक्षणे चढउतार झालेला आहे या लेखात आपण एलपीजी गॅस किमतीच्या त्यातील बदल आणि त्याचे ग्राहकावरील परिणाम याविषयी सविस्तर बातमी पाहूया
अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा
2024 मध्ये, एलपीजी गॅस सिलिंडरच्या किमती राज्यानुसार आणि शहरानुसार बदलतात. घरगुती वापरासाठीच्या गॅस सिलिंडरची किंमत साधारणपणे ₹900 ते ₹1250 दरम्यान आहे. काही प्रमुख शहरांमधील दर पुढीलप्रमाणे आहेत:
कोलकाता: ₹1129
पाटणा: ₹1201
दिल्ली: ₹1103
मुंबई: ₹1102.50
नागपूर: ₹1154.50
व्यावसायिक वापरासाठीच्या गॅस सिलिंडरच्या किमती अधिक असून, त्या ₹1700 ते ₹1900 दरम्यान आहेत. हे दर देखील राज्य आणि शहरानुसार बदलू शकतात.
किमतींमधील फरकाची कारणे: एलपीजी गॅसच्या किमतींमध्ये असा फरक का असतो, हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. यामागील प्रमुख कारणे पुढीलप्रमाणे:
वाहतूक खर्च: गॅस बॉटलिंग प्लांटपासून विक्री केंद्रांपर्यंत वाहतुकीचा खर्च शहरानुसार बदलतो. दूरच्या भागांमध्ये हा खर्च जास्त असू शकतो.
स्थानिक कर: प्रत्येक राज्यात आणि शहरात वेगवेगळे कर लागू केले जातात, जे अंतिम किंमतीवर परिणाम करतात. काही राज्यांमध्ये करांचे प्रमाण जास्त असल्याने तेथील किंमती उच्च असू शकतात.
वितरण खर्च: शहरी आणि ग्रामीण भागांमधील वितरण खर्चात फरक असू शकतो. दुर्गम भागांमध्ये वितरण खर्च जास्त असल्याने किंमती वाढू शकतात.
मागणी आणि पुरवठा: काही भागांमध्ये मागणी जास्त असल्यास किंमती वाढू शकतात. तर काही ठिकाणी पुरवठा जास्त असल्यास किंमती कमी होऊ शकतात.
तुमच्या शहरातील एलपीजी गॅसचे दर कसे शोधाल? आपल्या शहरातील नेमके दर जाणून घेण्यासाठी खालील पद्धती वापरता येतील:
गॅस कंपनीच्या वेबसाइटवर जा: इंडियन ऑइल, भारत पेट्रोलियम किंवा हिंदुस्तान पेट्रोलियम यांच्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन तुमच्या शहराचे दर तपासा.
मोबाइल ॲप्स: बहुतेक गॅस कंपन्यांची मोबाइल अॅप्स उपलब्ध आहेत, ज्यातून तुम्ही सहज दर शोधू शकता.
महत्त्वाच्या माहितीसाठी येथे क्लिक करा
SMS सेवा: तुमच्या गॅस कंपनीच्या निर्धारित क्रमांकावर SMS पाठवून देखील माहिती मिळवता येते.
कस्टमर केअर: गॅस कंपनीच्या कस्टमर केअर नंबरवर कॉल करून देखील दर विचारता येतात.
एलपीजी गॅस वापरताना काळजी घ्यायच्या गोष्टी: एलपीजी गॅस हे ज्वलनशील असल्याने त्याचा वापर करताना काही महत्त्वाच्या सुरक्षा उपायांचे पालन करणे आवश्यक आहे:
नियमित तपासणी: गॅस सिलिंडर आणि रेग्युलेटरची नियमित तपासणी करा. कोणत्याही प्रकारची गळती किंवा नुकसान झाले असल्यास तात्काळ दुरुस्ती करा.
लीक तपासा: गॅस लीक होत नाही ना याची खात्री करण्यासाठी साबणाचे पाणी वापरा. कनेक्शनच्या जागी साबणाचे पाणी लावल्यावर बुडबुडे दिसत असतील तर गळती होत असल्याचे लक्षात येईल.
योग्य वातायन: स्वयंपाकघरात पुरेसे वातायन असल्याची खात्री करा. हवा खेळती राहिल्यास गॅस गळतीचा धोका कमी होतो.
आपत्कालीन क्रमांक: गॅस लीक किंवा अपघात झाल्यास तात्काळ संपर्क साधण्यासाठी आपत्कालीन क्रमांक हाताशी ठेवा. तुमच्या गॅस पुरवठादार कंपनीचा हेल्पलाइन नंबर लक्षात ठेवा.
एलपीजी गॅस वापराचे फायदे: एलपीजी गॅसच्या वापरामुळे अनेक फायदे होतात:
स्वच्छ इंधन: एलपीजी गॅस हे एक स्वच्छ इंधन आहे, ज्यामुळे प्रदूषण कमी होते.
सुलभ वापर: इतर पारंपारिक इंधनांच्या तुलनेत एलपीजी गॅसचा वापर अत्यंत सोपा आणि सुरक्षित आहे.
कार्यक्षमता: एलपीजी गॅस हे अत्यंत कार्यक्षम इंधन असून, त्यामुळे इंधनाची बचत होते.
वेळेची बचत: स्वयंपाक करण्यासाठी लागणारा वेळ कमी होतो, ज्यामुळे इतर कामांसाठी वेळ मिळतो.
सरकारी योजना आणि सबसिडी: एलपीजी गॅसच्या वापरास प्रोत्साहन देण्यासाठी सरकारने विविध योजना सुरू केल्या आहेत:
उज्ज्वला योजना: गरीब कुटुंबांना मोफत एलपीजी कनेक्शन देण्यात येते.
डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर (DBT): सबसिडीची रक्कम थेट ग्राहकांच्या बँक खात्यात जमा केली जाते.
दारिद्र्य रेषेखालील (BPL) कुटुंबांसाठी विशेष सवलती: या कुटुंबांना कमी दरात एलपीजी गॅस पुरवला जातो.
एलपीजी गॅसच्या किमतींमध्ये होणारे बदल हे ग्राहकांसाठी चिंतेचा विषय असू शकतात. मात्र, या बदलांमागील कारणे समजून घेतल्यास आणि किफायतशीर वापर केल्यास, आपण या खर्चावर नियंत्रण ठेवू शकतो.
Gas cylinder नियमित देखभाल आणि सुरक्षित वापर यांची काळजी घेतल्यास, एलपीजी गॅस हे अत्यंत सोयीस्कर आणि कार्यक्षम इंधन ठरते. शासनाकडून मिळणाऱ्या सबसिडी आणि अन्य योजनांचा लाभ घेऊन देखील आपण खर्च कमी करू शकतो. एलपीजी गॅसचा जबाबदारीने वापर केल्यास, आपण पर्यावरणाचे संरक्षण करण्यास देखील मदत करू शकतो.